Σήμερα λύκους θα συναντήσουμε στα δάση της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας. Στο χωριό μας, σύμφωνα με στοιχεία των κτηνοτρόφων, ζουν αρκετοί λύκοι.
Ένας ακόμα παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά το μέλλον του λύκου στη χώρα μας είναι το ανεξέλεγκτο κυνήγι και η λαθροθηρία που συνέβαλε δραματικά στην εξαφάνιση ή μείωση των θηραμάτων του λύκου σε κάποιες περιοχές και εξανάγκασε τις αγέλες να προσεγγίσουν περιοχές όπου υπάρχει ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα. Οι ζημιές που προκαλούνται από λύκους στην κτηνοτροφία είναι ζήτημα τόσο παλιό, όσο και η πρακτική της ελεύθερης βοσκής από τον άνθρωπο. Ακόμη και στην περίπτωση που ο λύκος βρίσκει αρκετή φυσική λεία, οι ζημιές στην κτηνοτροφίαείναι αναπόφευκτες. Όταν όμως υπάρχει επαρκής φυσική λεία για το λύκο και παράλληλα αποτελεσματική φύλαξη των κοπαδιών, οι ζημιές μπορούν να μειωθούν αποτελεσματικά.
Οι παγάνες και τα δηλητηριασμένα δολώματα συνεχίζουν να αποτελούν ευρύτατα διαδεδομένες πρακτικές θανάτωσης των λύκων. Ευθύνονται για τη μείωση του πληθυσμού και για την εξαφάνιση τους από ορισμένες περιοχές της Ελλάδας, από το 1950 ως το 1980. Εκτός αυτού, τα δηλητηριασμένα δολώματα συνιστούν άμεσο και μεγάλο κίνδυνο για την δημόσια υγεία. Αν και ο νόμος, ήδη από το 1993, απαγορεύει αυστηρά τη χρήση τους, ο ένοχος είναι αδύνατο να βρεθεί, γιατί όλοι οι κάτοικοι των αγροτικών περιοχών έχουν πρόσβαση σε φυτοφάρμακα, που διατίθενται ελευθέρα στο εμπόριο. Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει αυτό το φαινόμενο είναι να ενημερωθούν οι κάτοικοι των περιοχών αυτών για τις σοβαρότατες συνέπειες των δηλητηριασμένων δολωμάτων τόσο στο οικοσύστημα όσο και στην
υγεία τους.
Σύμφωνα με τον Ελληνικό Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων, κάθε χρόνο εξετάζονται 3.000 περίπου επιθέσεις από άγρια ζώα σε κοπάδια. Οιπερισσότερες επιθέσεις λύκων στα κοπάδια σημειώνονται από τον Ιούνιο ως τον Νοέμβριο, όταν αυτά κινούνται ελεύθερα στα βοσκοτόπια. Από τη στιγμή που τα κοπάδια δεν φυλάσσονται επαρκώς και τα ζώα βοσκούν ελεύθερα, χωρίς επιτήρηση, είναι εύλογο οι επιθέσεις των λύκων να είναι πολλαπλάσιες. Όπως έχει διαπιστωθεί, ο λύκος δεν κυκλοφορεί μόνο όταν πέφτει το σκοτάδι, συχνά επιτίθεται και την ημέρα. Κατά συνέπεια, οι κτηνοτρόφοι έχουν περισσότερους λόγους και ευκαιρίες για να τον θανατώσουν.
Στις αρχές του 20ου αιώνα, η καφέ αρκούδα θεωρήθηκε ένα από τα επιβλαβή ζώα και επικηρύχθηκε. Το αποτέλεσμα της δεκαετίας του 1930 ήταν να απομείνουν λιγότερα από 300 άτομα αρκούδας. Από τις αρχές του 1950, όταν η καφέ αρκούδα τέθηκε υπό καθεστώς προστασία, ο πληθυσμός αυξήθηκε και πάλι κυρίως ως αποτέλεσμα των μέτρων για τη διατήρηση του είδους και τον περιορισμό του κυνηγιού. Στη δεκαετία του 1980 η κομμουνιστική κυβέρνηση κατέταξε την αρκούδα σε έναν κατάλογο διαχείρισης του πληθυσμού των άγριων ζώων, για τα οποία απαγορευόταν το κυνήγι σε εθνικό επίπεδο, εκτός από πολύ λίγα άτομα αρκούδας τα οποία σκοτώνονταν ανά έτος από πολιτικούς και ξένους κυνηγούς και δίνονταν ως τρόπαιο. Μετά την δεκαετία του 1990, με την αλλαγή του καθεστώτος, το κυνήγι και η εντατική λαθροθηρία αυξήθηκαν και πάλι, γεγονός που οδήγησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος στο να επικυρώσει ένα διάταγμα το οποίο θέτει το είδος υπό προστασία, εξαιρώντας τα ζώα που προκαλούν ζημίες ή είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο. Από το 2002 η καφέ αρκούδα είναι αυστηρά προστατευόμενο είδος (περιλαμβάνεται στο παράρτημα ΙΙΙ της Πράξης για τη Βιοποικιλότητα) και οι οικότοποι των ειδών θα πρέπει να προστατεύονται με υψηλή προτεραιότητα και να συμπεριληφθούν στο δίκτυο Natura 2000 (είδος του παραρτήματος ΙΙ της BDA με αστερίσκο) . Επίσης, εξαιρέσεις γίνονται μόνο μετά την παρέκκλιση των κανόνων της ΕΕ για την άρση του προβλήματος με τις αρκούδες.
Ο πληθυσμός της βουλγαρικής καφέ αρκούδας σήμερα χωρίζεται σε 2 υποσύνολα πληθυσμού με μικρή ή καθόλου επαφή μεταξύ τους - η Rila-Ροδόπης με περίπου 300-500 άτομα και της Κεντρικής Βαλκανικής με πληθυσμό περίπου 100-200 αρκούδες. Σύμφωνα με μια έρευνα που διεξήχθη από την Balkani Wildlife, η οποία περιλάμβανε την εργασία πεδίου, την υποβολή ερωτηματολογίων και μοντελοποίηση του πληθυσμού της αρκούδας με κατανομή περίπου 10,500 km2 της επικράτειας (περίπου το 10% της χώρας), ο πληθυσμός υπολογίζεται ότι κυμαίνεται μεταξύ 400-700 ατόμων. Στην επίσημη απογραφή της άνοιξης του 2009 αναφέρθηκαν 1021 αρκούδες στη χώρα. Κατά τον ίδιο τρόπο, όπως και για τους λύκους, η απογραφή αυτή δεν είναι αξιόπιστη και θεωρείται υπερεκτιμημένη από τους επιστήμονες και τους οικολόγους.
Γεωγραφική διασπορά του λύκου. Με πράσινο οι σημερινές ζώνες εξάπλωσης, με κόκκινο οι παλαιότερες επιπλέον ζώνες εξάπλωσης.
Ένας ακόμα παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά το μέλλον του λύκου στη χώρα μας είναι το ανεξέλεγκτο κυνήγι και η λαθροθηρία που συνέβαλε δραματικά στην εξαφάνιση ή μείωση των θηραμάτων του λύκου σε κάποιες περιοχές και εξανάγκασε τις αγέλες να προσεγγίσουν περιοχές όπου υπάρχει ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα. Οι ζημιές που προκαλούνται από λύκους στην κτηνοτροφία είναι ζήτημα τόσο παλιό, όσο και η πρακτική της ελεύθερης βοσκής από τον άνθρωπο. Ακόμη και στην περίπτωση που ο λύκος βρίσκει αρκετή φυσική λεία, οι ζημιές στην κτηνοτροφίαείναι αναπόφευκτες. Όταν όμως υπάρχει επαρκής φυσική λεία για το λύκο και παράλληλα αποτελεσματική φύλαξη των κοπαδιών, οι ζημιές μπορούν να μειωθούν αποτελεσματικά.
Οι παγάνες και τα δηλητηριασμένα δολώματα συνεχίζουν να αποτελούν ευρύτατα διαδεδομένες πρακτικές θανάτωσης των λύκων. Ευθύνονται για τη μείωση του πληθυσμού και για την εξαφάνιση τους από ορισμένες περιοχές της Ελλάδας, από το 1950 ως το 1980. Εκτός αυτού, τα δηλητηριασμένα δολώματα συνιστούν άμεσο και μεγάλο κίνδυνο για την δημόσια υγεία. Αν και ο νόμος, ήδη από το 1993, απαγορεύει αυστηρά τη χρήση τους, ο ένοχος είναι αδύνατο να βρεθεί, γιατί όλοι οι κάτοικοι των αγροτικών περιοχών έχουν πρόσβαση σε φυτοφάρμακα, που διατίθενται ελευθέρα στο εμπόριο. Ο μόνος τρόπος για να σταματήσει αυτό το φαινόμενο είναι να ενημερωθούν οι κάτοικοι των περιοχών αυτών για τις σοβαρότατες συνέπειες των δηλητηριασμένων δολωμάτων τόσο στο οικοσύστημα όσο και στην
υγεία τους.
Σύμφωνα με τον Ελληνικό Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων, κάθε χρόνο εξετάζονται 3.000 περίπου επιθέσεις από άγρια ζώα σε κοπάδια. Οιπερισσότερες επιθέσεις λύκων στα κοπάδια σημειώνονται από τον Ιούνιο ως τον Νοέμβριο, όταν αυτά κινούνται ελεύθερα στα βοσκοτόπια. Από τη στιγμή που τα κοπάδια δεν φυλάσσονται επαρκώς και τα ζώα βοσκούν ελεύθερα, χωρίς επιτήρηση, είναι εύλογο οι επιθέσεις των λύκων να είναι πολλαπλάσιες. Όπως έχει διαπιστωθεί, ο λύκος δεν κυκλοφορεί μόνο όταν πέφτει το σκοτάδι, συχνά επιτίθεται και την ημέρα. Κατά συνέπεια, οι κτηνοτρόφοι έχουν περισσότερους λόγους και ευκαιρίες για να τον θανατώσουν.
Λύκος
Σύμφωνα με τη βουλγαρική νομοθεσία για τον Γκρι λύκο (Canis Lupus L.) ένα είδος που το ενδιαίτημά του πρέπει να προστατεύεται με υψηλή προτεραιότητα, σύμφωνα με τις διατάξεις του δικτύου Natura 2000 (είδος του παραρτήματος ΙΙ της πράξης Βιοποικιλότητα με αστερίσκο). Τα είδη στη Βουλγαρία δεν προστατεύονται νομικά. Περιλαμβάνονται στο παράρτημα Ι της Πράξης για τη Θήρα και τη Διατήρηση των ειδών και κατά συνέπεια μπορεί να θηρεύονται όλες τις εποχές του χρόνου.
Ο βουλγαρικός πληθυσμός λύκων υπέστη μία σοβαρή πτώση κατά τον τελευταίο αιώνα, ειδικά κατά τη διάρκεια 1950-1960, λόγω του μαζικού ελέγχου των θηρευτών (συμπεριλαμβανομένων των πριμοδοτήσεων σε εθνικό επίπεδο για οργανωμένη εκστρατεία δηλητηρίασης τους με στρυχνίνη). Ως αποτέλεσμα, οι λύκοι σχεδόν εξαφανιστήκανε και μικρές ομάδες επέζησαν μόνο στις παραμεθόριες περιοχές της χώρας, στη Ροδόπη, στο βουνό Strandja και στην περιοχή Kraishte . Ο πληθυσμός άρχισε να ανακάμπτει στις αρχές του 1980 μετά την απαγόρευση χρήσης της στρυχνίνης . Σήμερα αυτό το είδος κατοικεί σε όλες τις ορεινές περιοχές και στις περισσότερες από τις πεδινές των δασών. Η κυβερνητικά οργανωμένη «απογραφή» του πληθυσμού του λύκου, εκτιμά περίπου 2000-2300 άτομα, αλλά τα δεδομένα που συγκεντρώνονται είναι κατά κύριο λόγο από ερωτηματολόγια τα οποία χρησιμοποιούνται έναντι ενιαίων επιστημονικών μεθόδων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτοί οι αριθμοί θεωρούνται ανακριβείς και υπερεκτιμημένοι . Σύμφωνα με εκτιμήσεις των επιστημόνων ο πληθυσμός δεν υπερβαίνει 1000-1200 άτομα. Το φάσμα της κατανομής του καλύπτει πάνω από 25000 km 2 και αντιπροσωπεύει περίπου το 25% της επικράτειας της χώρας.
Ο βουλγαρικός πληθυσμός λύκων υπέστη μία σοβαρή πτώση κατά τον τελευταίο αιώνα, ειδικά κατά τη διάρκεια 1950-1960, λόγω του μαζικού ελέγχου των θηρευτών (συμπεριλαμβανομένων των πριμοδοτήσεων σε εθνικό επίπεδο για οργανωμένη εκστρατεία δηλητηρίασης τους με στρυχνίνη). Ως αποτέλεσμα, οι λύκοι σχεδόν εξαφανιστήκανε και μικρές ομάδες επέζησαν μόνο στις παραμεθόριες περιοχές της χώρας, στη Ροδόπη, στο βουνό Strandja και στην περιοχή Kraishte . Ο πληθυσμός άρχισε να ανακάμπτει στις αρχές του 1980 μετά την απαγόρευση χρήσης της στρυχνίνης . Σήμερα αυτό το είδος κατοικεί σε όλες τις ορεινές περιοχές και στις περισσότερες από τις πεδινές των δασών. Η κυβερνητικά οργανωμένη «απογραφή» του πληθυσμού του λύκου, εκτιμά περίπου 2000-2300 άτομα, αλλά τα δεδομένα που συγκεντρώνονται είναι κατά κύριο λόγο από ερωτηματολόγια τα οποία χρησιμοποιούνται έναντι ενιαίων επιστημονικών μεθόδων. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αυτοί οι αριθμοί θεωρούνται ανακριβείς και υπερεκτιμημένοι . Σύμφωνα με εκτιμήσεις των επιστημόνων ο πληθυσμός δεν υπερβαίνει 1000-1200 άτομα. Το φάσμα της κατανομής του καλύπτει πάνω από 25000 km 2 και αντιπροσωπεύει περίπου το 25% της επικράτειας της χώρας.
Καφέ Αρκούδα
Στις αρχές του 20ου αιώνα, η καφέ αρκούδα θεωρήθηκε ένα από τα επιβλαβή ζώα και επικηρύχθηκε. Το αποτέλεσμα της δεκαετίας του 1930 ήταν να απομείνουν λιγότερα από 300 άτομα αρκούδας. Από τις αρχές του 1950, όταν η καφέ αρκούδα τέθηκε υπό καθεστώς προστασία, ο πληθυσμός αυξήθηκε και πάλι κυρίως ως αποτέλεσμα των μέτρων για τη διατήρηση του είδους και τον περιορισμό του κυνηγιού. Στη δεκαετία του 1980 η κομμουνιστική κυβέρνηση κατέταξε την αρκούδα σε έναν κατάλογο διαχείρισης του πληθυσμού των άγριων ζώων, για τα οποία απαγορευόταν το κυνήγι σε εθνικό επίπεδο, εκτός από πολύ λίγα άτομα αρκούδας τα οποία σκοτώνονταν ανά έτος από πολιτικούς και ξένους κυνηγούς και δίνονταν ως τρόπαιο. Μετά την δεκαετία του 1990, με την αλλαγή του καθεστώτος, το κυνήγι και η εντατική λαθροθηρία αυξήθηκαν και πάλι, γεγονός που οδήγησε το Υπουργείο Περιβάλλοντος στο να επικυρώσει ένα διάταγμα το οποίο θέτει το είδος υπό προστασία, εξαιρώντας τα ζώα που προκαλούν ζημίες ή είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο. Από το 2002 η καφέ αρκούδα είναι αυστηρά προστατευόμενο είδος (περιλαμβάνεται στο παράρτημα ΙΙΙ της Πράξης για τη Βιοποικιλότητα) και οι οικότοποι των ειδών θα πρέπει να προστατεύονται με υψηλή προτεραιότητα και να συμπεριληφθούν στο δίκτυο Natura 2000 (είδος του παραρτήματος ΙΙ της BDA με αστερίσκο) . Επίσης, εξαιρέσεις γίνονται μόνο μετά την παρέκκλιση των κανόνων της ΕΕ για την άρση του προβλήματος με τις αρκούδες.Ο πληθυσμός της βουλγαρικής καφέ αρκούδας σήμερα χωρίζεται σε 2 υποσύνολα πληθυσμού με μικρή ή καθόλου επαφή μεταξύ τους - η Rila-Ροδόπης με περίπου 300-500 άτομα και της Κεντρικής Βαλκανικής με πληθυσμό περίπου 100-200 αρκούδες. Σύμφωνα με μια έρευνα που διεξήχθη από την Balkani Wildlife, η οποία περιλάμβανε την εργασία πεδίου, την υποβολή ερωτηματολογίων και μοντελοποίηση του πληθυσμού της αρκούδας με κατανομή περίπου 10,500 km2 της επικράτειας (περίπου το 10% της χώρας), ο πληθυσμός υπολογίζεται ότι κυμαίνεται μεταξύ 400-700 ατόμων. Στην επίσημη απογραφή της άνοιξης του 2009 αναφέρθηκαν 1021 αρκούδες στη χώρα. Κατά τον ίδιο τρόπο, όπως και για τους λύκους, η απογραφή αυτή δεν είναι αξιόπιστη και θεωρείται υπερεκτιμημένη από τους επιστήμονες και τους οικολόγους.
Γεωγραφική διασπορά του λύκου. Με πράσινο οι σημερινές ζώνες εξάπλωσης, με κόκκινο οι παλαιότερες επιπλέον ζώνες εξάπλωσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου